Alaaf! & Heil Hitler!
Vanaf 11 december 2025 in het Vrijheidsmuseum!
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
“De geest van de zotheid waait ook onder de moeilijkste omstandigheden waar hij wil.”
Zo was te lezen in de Limburgse krant De Nieuwe Koerier in februari 1944. In de jaren 30 en 40 van de 20ste eeuw stond de Vastelaovend onder zware druk. Maar het feest der feesten ging door en vond in donkere tijden zelfs een nieuwe impuls. Beleef het in de tentoonstelling Alaaf! & Heil Hitler! Carnaval in crisis, oorlog en vrijheid in het Vrijheidsmuseum van 11 dec 2025 t/m 11 aug 2026.
Carnaval huisfeest in 's Hertogenbosch 19 februari 1944 (Bron: Nationaal Carnavalsmuseum en Erfgoed 's Hertogenbosch)
De expositie brengt de geschiedenis van carnaval voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in groen-geel-rode kleuren in beeld. In Duitsland trachtten de nationaalsocialisten het volksfeest te gebruiken als propaganda, in Nederland wilde de geestelijkheid het carnaval uitbannen en in andere landen werd carnaval aangegrepen om de nazi's belachelijk te maken. Tijdens de bezetting mocht er nauwelijks openbaar gevierd worden en het verhaal gaat dat er helemaal geen carnaval zou zijn geweest tijdens de oorlogsjaren. Niets is minder waar, tonen de talloze foto’s en verhalen. Het feest ging door, achter gesloten deuren en soms zelfs op straat. Na de oorlog leefde het carnaval op als nooit tevoren, én veranderde er veel aan het oeroude feest. En het waren na de oorlog de Nederlandse carnavalsverenigingen die als eerste de hand der vriendschap reikten naar hun Duitse buren.
Bijzonder zijn niet alleen de verhalen, maar ook de unieke beelden, video’s en historische objecten die in de tentoonstelling te zien zijn. Musea en verenigingen uit onder andere Keulen, Basel, Wenen, Venlo, Den Bosch, Roermond, Kerkrade, Sittard, Maastricht en Bergen op Zoom stellen pareltjes uit hun collectie ter beschikking aan het Vrijheidsmuseum. Zo zijn er de steek van de eerste naoorlogse prins carnaval in Roermond (Prins Rein I met de lijfspreuk ‘We leven nog, wie doet ons wat’), ontwerpen van Oeteldonkse carnavalswagens en unieke video's van de optochten door het Stadje van Plezier voor en na de oorlog. Centraal in de zaal staat een enorme replica van de lantaarn die in 1933 in Basel werd gebouwd om Hitler te bespotten.
‘Alaaf! & Heil Hitler! Carnaval in crisis, oorlog en vrijheid’ is een tentoonstelling die verrast, ontroert en het (carnavals)hart sneller laat kloppen. Te zien in het Vrijheidsmuseum in Groesbeek vanaf 11 december 2025 tot 11 augustus 2026.
Locatie: Vrijheidsmuseum, Wylerbaan 4, 6561 KR Groesbeek
Datum: 11 december 2025 tot en met 11augustus 2026
Informatie: 024-3974404 of per mail naar welkom@vrijheidsmuseum.nl
